quan âm thị kính

Bách khoa toàn thư hé Wikipedia

Quan Âm Thị Kính
觀音新傳
Tượng Quan Âm Thiên thủ thiên nhãn bên trên Ninh Phúc tự động, tỉnh Thành Phố Bắc Ninh. Hình ảnh chụp được đi vào sách giáo khoa Ngữ văn lớp 7, luyện nhì nhằm mục tiêu minh biểu diễn trích đoạn Oan bà Thị Kính. Bạn đang xem: quan âm thị kính
Thông tin yêu sách
Tác giả	Nhiều tác giả
Quốc gia	An Nam
Ngôn ngữ	Hán Nôm
Thể loại	Luân lý
Ngày phân phát hành	Hậu kỳ trung đại
Bản giờ đồng hồ Việt
Người dịch	Dương Quảng Hàm

Quan Âm Thị Kính^[1] là tên gọi thông tục một sử ganh đua Hán Nôm tía hồi xuất hiện nay hậu kỳ trung đại, sở hữu mức độ tác động chắc chắn cho tới nền thẩm mỹ và nghệ thuật sảnh khấu nước Việt Nam tiến bộ. Đây cũng chính là kiệt tác sở hữu lượng tục phiên bản và trả thể chỉ rộng lớn sau Truyện Kiều.

Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]

Tác giả[sửa | sửa mã nguồn]

Từ lâu Quan Âm Thị Kính được xem là của người sáng tác "khuyết danh", tuy nhiên hiện nay sở hữu nhì fake thuyết:

• Theo nghiên cứu và phân tích của Hoa bằng phẳng, thì người sáng tác của truyện thơ này là Nguyễn Cấp (? - ?), một ngôi nhà văn sinh sống vô nửa vào đầu thế kỷ 19. Ông là kẻ ở thôn Thượng, xã Nguyên Khiết, thị xã Thọ Xương; ni nằm trong Hà Thành. Sau khi đỗ Giải vẹn toàn năm Quý Dậu (1813), ông được té chức quan lại, theo lần lượt trải cho tới chức Tri phủ Thiên Trường (1829). Sau vì như thế một chuyện luộm thuộm vô khiếu nại tụng tuy nhiên phu nhân ông sở hữu bám líu, ông bị tóm gọn giam cầm, tuy nhiên trốn được. Nhờ Nguyễn Công Trứ bấy giờ đang khiến Tán tương quân vụ ở Lạng Giang chở che, nên ông cho tới ẩn tu bên trên phía trên. Tác phẩm Quan Âm Thị Kính được ông sáng sủa tác vô khi cuối đời, đang được thể hiện nay phần này tâm sự u uất của ông. Hình như,vô tộc phả bên trên miếu Bổ Đà ghi, sư cụ Nguyễn Đình Cấp phụ thuộc cảnh quan trang Tiên Lát (chùa Bổ Đà) nhằm tế bào mô tả ngôi miếu vô diễn biến Quan Âm Thị Kính.^[2]
• Theo Gia phả chúng ta Đỗ ở Thành Phố Bắc Ninh tự Dương Xuân Thự cung ứng, thì truyện thơ Quan Âm Thị Kính tự Đỗ Trọng Dư (1786 - 1868) sáng sủa tác. Ông là kẻ xã Đại Mão, thị xã Siêu Loại, xứ Kinh Bắc; ni nằm trong tỉnh Thành Phố Bắc Ninh. Đỗ Hương cống năm 1819, ông được té chức quan lại, theo lần lượt trải cho tới chức Tri phủ Quốc Oai. Tại phía trên, ông bị khiếu nại là thu tài chính dân ko hợp thức nên bị bến bãi chức (vì van một chức vị vô phủ ko được, tuy nhiên một nho sinh đã trải đơn khiếu nại ông), nên về ngôi nhà dạy dỗ học tập. Chán chán nản với sự thế, ông biên soạn Quan Âm Thị Kính nhằm tỏ nỗi lòng. Năm 1876, con cái ông là CN Đỗ Trọng Vĩ chép lại, cho tới năm 1948, thì kiệt tác (bản bằng văn bản Quốc ngữ) được in ấn rời khỏi (trên phiên bản in đề rõ rệt là của Đỗ Trọng Dư).

Vấn đề người sáng tác, GS Nguyễn Huệ Chi nêu quan lại điểm:

Chưa rõ rệt nhì fake thuyết bên trên, thuyết này ngay sát chân lý rộng lớn. Cũng rất có thể cả nhì người, Nguyễn Cấp vả Đỗ Trọng Dư đều sở hữu tương quan cho tới việc phát hành kiệt tác Quan Âm Thị Kính... Tuy nhiên sở hữu phần kiên cố Đỗ Trọng Dư là kẻ biên soạn sau, vì như thế phiên bản in sớm nhất có thể truyện thơ Quan Âm Thị Kính hiện nay còn là một vô năm Tự Đức 21 (1868) ^[3].

Tác phẩm[sửa | sửa mã nguồn]

Căn cứ văn phiên bản GS Dương Quảng Hàm trình làng bên trên đợt ấn hành có một không hai đến giờ của Nhà xuất phiên bản Văn Học, Hà Thành năm 1961, thì truyện bao gồm 786 câu lục chén bát.^[4]

• Quan Âm chủ yếu văn tân truyện (觀音正文新傳): nén phiên bản ko rõ rệt năm, unique khá nhất, hiện nay tàng trữ bên trên Viện Nghiên cứu vãn Hán Nôm, Đại học tập Yale tồn tại phiên bản chép lại.
• Quan Âm ghi chú tân truyện (觀音註觧新傳): Thịnh Văn Đường tàng phiên bản năm 1886, hiện nay tàng trữ bên trên Viện Nghiên cứu vãn Hán Nôm, Thư viện Quốc gia nước Việt Nam tồn tại phiên bản chụp vi tính.
• Quan Âm tống tử phiên bản hạnh (觀音送子本行): Quán Văn Đường tàng phiên bản năm 1894, hiện nay tàng trữ bên trên Viện Nghiên cứu vãn Hán Nôm, Đại học tập Yale lưu giữ một phiên bản chép lại.

Tổng nằm trong 9 ấn phiên bản, bao nhiêu cuốn tổn thất trang.

Xem thêm: đăng nhập gg drive

Nội dung[sửa | sửa mã nguồn]

Truyện cốt mô tả đức kể từ bi nhẫn nhục của bà Thị Kính nhằm phân tích và lý giải vì như thế sao bà hóa Quan Âm.

• Hồi I: Thị Kính nên oán thù lần thứ nhất và cút tu (câu 1→370)

Xưa sở hữu sư ông đắc đạo chuẩn bị trở thành Phật, tuy nhiên lỡ "thoáng lặn tâm" vô phái đẹp sắc tuy nhiên lỗi tổn thất. Đức Thích Ca bèn demo đợt chót, mới mẻ mang lại đầu bầu thực hiện cô Thị Kính con cái Mãng ông nghèo khổ yếu ớt nhu nhược nhất xã. Sau Thị Kính được mái ấm gia đình gả mang lại anh học tập trò Thiện Sĩ con cái chúng ta Sùng khá nhất xã mặt mày. Một hôm, Thiện Sĩ học tập khuya, mệt nhọc vượt lên trước tuy nhiên thiếp cút. Thị Kính đang được ngồi chằm áo thì thấy cằm ông chồng sở hữu loại râu nhú ngược, vớ dao toan rời cút. Chồng giật thột hốt hoảng tỉnh giấc, nghi ngại phu nhân hãm hãi bản thân, bèn hô hoán. Sùng ông, Sùng bà vô chống chạy rời khỏi, gán tức thì mang lại thị tội sát ông chồng hòng mò mẫm nường dâu con cái ngôi nhà phú quý rộng lớn. Thị Kính bị tấn công mắng rồi xua về với thân phụ u, phẫn chí mới mẻ fake trai van vô miếu Vân tu hành, được ban pháp danh Kính Tâm. Có một dị phiên bản không giống, sau thời điểm gả Thị Kính mang lại Thiện Sĩ cũng chính là khi Mãng ông chết thật, kể từ ê Thị Kính không cha mẹ cả thân phụ lộn u. Trước khi sở hữu dự định fake trai nhằm nương nhờ điểm cửa ngõ Phật, Thị Kính toan treo cổ tự động vẫn tuy nhiên ko trở thành.

• Hồi II: Thị Kính nên oán thù đợt nhì và hồi tục (câu 371→692)

Vùng ấy sở hữu ả Thị Mầu con cái phú ông sẵn tính lẳng lơ. Một hôm group oản lên miếu, Mầu nom tè Kính Tâm rồi thốt ham mê, tuy nhiên dầu ả rời khỏi mức độ chòng tuy nhiên sư vẫn thực hiện ngơ. Vì trả tình ko được, ả sinh quẫn bách, mới mẻ giắt tội hủ hóa với thằng nô. Việc cho tới tai hào lý, xã bèn điệu Mầu rời khỏi đình tra khảo, cũng nhằm lấy loại phần ngả vạ ăn khoán. Nhân đấy, ả sụp riệt mang lại tè Kính Tâm. Kính Tâm bị chức dịch trị đòn, xay nên nuôi lấy người con rơi. Sư cụ vì như thế hãi tai tiếng tuy nhiên xua Kính Tâm ngoài tam quan lại.

• Hồi III: Thị Kính tẩy oán thù và hóa kiếp (câu 693→786)

Đẻ được đứa nam nhi hoàn thành, Thị Mầu rước vứt trước cổng miếu. Tiểu Kính Tâm nhận về nuôi, hằng ngày cút van sữa mang lại nó ăn. Được tía năm khi đứa con trẻ lẫm chẫm, Kính Tâm lao lực vượt lên trước tuy nhiên tổn thất, khi lâm chung còn kịp nhằm một bức thư mang lại thân phụ u. Xem thư, người thân mới mẻ hoặc những oan khiên, bèn van miếu lập đàn chay cầu hòn đảo. Lúc liệm tử thi, tăng ni mới mẻ vỡ lẽ Kính Tâm là phận gái. Đức Thích Ca xét Kính Tâm đang được tu trở thành chủ yếu trái ngược, bèn mang lại siêu thoát thực hiện Quan Âm, tục gọi Quan Âm Thị Kính.

Xem thêm: excel google

Ảnh hưởng[sửa | sửa mã nguồn]

Tục bản[sửa | sửa mã nguồn]

Quan Âm Thị Kính vốn liếng nằm trong group kiệt tác được biên soạn mang lại mục tiêu trình diễn sảnh khấu, nhưng tại vì ĐK xã hội nước Việt Nam kể từ Pháp thuộc sở hữu trước chưa tồn tại ĐK dàn dựng sảnh khấu quy tế bào rộng lớn, nên những ngôi nhà trò thông thường chỉ lựa chọn biểu diễn vài ba phân cảnh hoặc đơn thuần là mùng độc thoại của anh hùng nào^[5]. Mãi cho tới những năm 1950, vô toàn cảnh thẩm mỹ và nghệ thuật sảnh khấu được đặt lên trên sản phẩm ưu tiên trở nên tân tiến văn hóa truyền thống cấp cho vương quốc, mới mẻ sở hữu những đoàn thẩm mỹ và nghệ thuật bên trên địa phận nước Việt Nam Cộng hòa dựng vẹn toàn tuồng, ghép tăng tiếng nhạc và nhạc điệu cải tiến. điều đặc biệt, vở chèo Oan bà Thị Kính của ban Phụng Minh được cơ quan chỉ đạo của chính phủ thâu băng phân phát cho những đại sứ quán hải nước ngoài làm quà tặng mời khách quốc tế và tiếp thị văn hóa truyền thống truyền thống cổ truyền. Tại nước Việt Nam Dân ngôi nhà Cộng hòa, những năm 1960, lão nghệ sỹ Trùm Thịnh đang được gia công lẹo những tích trò và câu ca thông dụng nhất trở thành vở chèo Quan Âm Thị Kính hoàn hảo. Ngay tiếp sau đó, ngôi trường Ca kịch Dân tộc trả vở này nằm trong vở Tấm Cám vô giáo trình, buộc từng SV ban chèo phải ghi nhận biểu diễn xuất trước lúc trở thành nghề ngỗng.

Thập niên 1990, đợt thứ nhất Nhà hát Kịch nước Việt Nam cải biên Quan Âm Thị Kính lịch sự thoại kịch. Nội dung là phần kế tiếp diễn biến truyền thống lâu đời, tuy nhiên lược vứt tử vong của tè Kính Tâm và mượn những nhân tố kiệt tác Lan và Điệp. Nguyên rằng, Thiện Sĩ hối hận hận, bèn té đi mọi nơi mò mẫm phu nhân. Khi gặp gỡ tè Kính Tâm rồi, chàng quan sát và thuyết phục, tuy nhiên Kính Tâm nhất mực cự tuyệt. Một hôm, Thị Mầu vô tình quen thuộc Thiện Sĩ bên dưới gốc nhiều đầu xã, bèn mê mệt và van thân phụ mang lại chàng ở rể. Đến hôm cưới, sư cụ dắt đứa con trẻ ni đà rộng lớn khôn ngoan cho tới dự, Mầu quan sát con cái bản thân, vụ việc vỡ vì đã dùng lâu. và Thiện Sĩ diệt thơm vứt về ngôi nhà. Ít lâu sau, tè Kính Tâm vì như thế nuôi con cái "tu hú", cảm mạo tuy nhiên tổn thất, hóa Quan Âm. Sùng Thiện Sĩ ganh đua đỗ tiến sỹ, được té tri thị xã, bèn sai người đựng một ngôi miếu thờ Quan Âm Thị Kính.

Cũng vô những năm 1990, Nhà hát Tuổi Trẻ dựa vào những nhân tố thông dụng của Quan Âm Thị Kính nhằm dựng một vở kịch lấy toàn cảnh sau Khởi nghĩa Yên Bái cho tới trước thềm Cách mạng Tháng Tám, anh hùng sư ni là chiến sỹ cách mệnh cải trang, sở hữu ông tơ tình với 1 anh con cái ngôi nhà chài thương hiệu Bờ, người này rời ngày tiết ăn thề thốt với 1 nghĩa sĩ Yên Bái rồi vứt ngôi nhà đi làm việc cách mệnh, rốt cuộc cứu vãn sư ni tránh bị kẻ xấu xí giết thịt oan. Đến những năm 2000, đạo biểu diễn Lê Hùng lại đặt mua người sáng tác Lê Chí Trung lẹo cây bút vở Giải oan Thị Mầu. Thoại kịch ăm ắp nhân tố trào phúng sâu sắc cay, vô ê, xung khắc họa ông tơ thâm nám tình Thị Mầu - anh nô, tính cơ hội láu táu của u đốp, thói trưởng fake tham ô tàn của phú ông với những kệch cợm nhăng nhố của bọn hào lý. Nhân vật tè Kính Tâm chỉ xuất hiện nay với tầm quan trọng phụ biểu diễn và thực hiện nổi trội đậm chất ngầu và cá tính anh hùng Thị Mầu. Hình như bên trên Mỹ, kiệt tác được ông Phạm Quân Phan trả biên soạn opera và được Thương Hội Sáng tạo ra Nghệ thuật và Âm nhạc Việt Mỹ (Vietnamese American Society for Creative Arts and Music, VASCAM) bảo trợ trình biểu diễn lại Musco Center nằm trong Viện Đại học tập Chapman bên trên quận Cam, Nam Cali mon 3 năm 2018.^[6]

• Quan Âm (dĩa nhạc 1930, thương hiệu Asia)
• Quan Âm Thị Kính^[7] (phim truyện 1956, kịch phiên bản và đạo biểu diễn Nguyễn Thành Châu, Mỹ-Vân điện-ảnh công-ti)
• Thị Kính (phim truyện những năm 1980, Hãng phim truyền hình Việt Nam)
• Việc làng (tiểu phẩm những năm 2000, đạo biểu diễn Đỗ Thanh Hải, lịch trình Gặp nhau vào buổi tối cuối tuần, VTV3)
• Tiền ơi (phim hài Tết 2005, đạo biểu diễn Phạm Đông Hồng, Trung tâm Nghe coi Thăng Long)
• Ăn vạ (phim hài Tết 2006, đạo biểu diễn Phạm Đông Hồng, Trung tâm Nghe coi Thăng Long)
• Nỗi oan Thị Mầu (hài kịch 2006-7, biên kịch Nguyễn Ngọc Ngạn, Paris By Night 85)

Nhận xét[sửa | sửa mã nguồn]

• GS. Nguyễn Huệ Chi:

Nhân vật Thị Kính kể từ lâu đang trở thành một nổi bật tinh tế mang lại số phận của những người phụ phái đẹp vô xã hội cũ, điểm triệu tập ông chồng hóa học từng nỗi bất công, oan trái. Và trải qua cuộc sống Thị Kính, hình ảnh ngang trái ngược ăm ắp xích míc của xã hội phong loài kiến thời người sáng tác sinh sống, hiện thị thiệt rõ ràng...

Thêm vô ê, văn pháp viết lách truyện của người sáng tác thiệt già nua nhắn gửi, tiếng thơ nhiều khu vực điêu luyện, chải chuốt (châm biếm hóm hỉnh, như khi nói đến Thị Mầu; đầy đủ xúc cảm như khi nói đến tử vong của Thị Kính) nên càng tăng mức độ thông dụng của kiệt tác (câu trở thành ngữ "Oan như Thị Kính" thân thuộc của những người Việt đang được chứng minh mức độ sinh sống của câu chuyện)... Tuy nhiên, triết lý "nhẫn nhục" đã và đang thực hiện mang lại truyện thiếu hụt cút một mức độ phản kháng quan trọng.^[8]

• GS. Thanh Lãng:

Tư tưởng vô Quan Âm Thị Kính là tư tưởng Phật giáo. Đời là một trong bể khổ sở tuy nhiên từng người là một trong phi thuyền vô trạo, một cánh bèo mặt nước trôi giạt ở bến ham mê. Đời Thị Kính là một trong tỉ dụ. Đời buồn là thế, bọn chúng sinh mong muốn không còn khổ sở thì nên tìm về tuyến đường tu hành. Do vậy, luân lý của truyện rất có thể vậy là ở câu:

Nhân sinh trở thành Phật dễ dàng đâu,

Tu thân thiết, cứu vãn khổ sở, rồi sau mới mẻ trở thành.

Về mặt mày thẩm mỹ và nghệ thuật, từ trên đầu cho tới cuối, truyện đặc biệt ly kỳ và mạch lạc, sở hữu những đoạn làm cho hồi họp, vướng mắc... Nhưng cút vô cụ thể, ở một song khu vực sở hữu tương đối công cụ, như đoạn mô tả nỗi oan mưu mẹo giết thịt ông chồng... Câu văn Quan Âm Thị Kính là loại văn tôn giáo, thanh đạm và chỉnh tề. Tuy nhiên, có không ít đoạn mô tả cảnh, mô tả tình đặc biệt tinh xảo trầm trồ loại tài của người sáng tác. Nói vậy là, văn ở phía trên tuy rằng không phai bướm tuy nhiên ko nên là loại văn tầm thông thường, nó xứng đáng liệt vô những kiệt tác có mức giá trị ^[9].

• GS. Phạm Thế Ngũ:

Truyện Quan Âm Thị Kính đó là một tiếng lưu ý mang lại những người dân lựa chọn tuyến đường thanh thảnh thơi khi đi kiếm cho tới đạo Phật. Để đắc đạo, người tớ nên chỉ Chịu khổ sở hạnh, mà còn phải nên Chịu những oan ức bất công nữa... Như Thị Kính, oan uổng cho tới vậy tuy nhiên ko hề oán thù trách cứ trời và số phận, chỉ lấy kể từ tâm tuy nhiên thắng lợi hoàn cảnh...

Chữ rằng nhẫn nhục nhiệm hòa,

Nhẫn điều khó khăn nhẫn mới mẻ là chân tu.

Ngoài rời khỏi ở truyện, tớ cũng rất có thể quan sát loại thuyết "tài sắc phong trần". Thị Kính bị oan ức, bị làm phiền, chẳng qua chuyện vì như thế nường có tài năng sắc rộng lớn người:

Trời sinh tài sắc thực hiện chi,

Hoa thơm phức bướm cũng có thể có khi nhọc lòng...

Về mẫu mã, tình tiết truyện sở hữu khu vực gò xay, như việc hiểu nhầm của Thiện Sĩ, làm nên rời khỏi loại oan loại nhất. Cái oan loại nhì với Thị Mầu được xây cất khéo rộng lớn... Văn của truyện thông thường mộc mạc, giản dị, Chịu tác động của văn Kiều.^[10]

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

• Tắt lửa lòng
• Truyện Kiều

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

Tài liệu[sửa | sửa mã nguồn]

• Dương Quảng Hàm, Việt Nam ganh đua văn phù hợp tuyển (mục "Quan Âm Thị Kính"). Trung tâm học tập liệu xuất phiên bản. Bản in đợt loại 9, Thành Phố Sài Gòn, 1968.
• Nguyễn Huệ Chi, mục kể từ "Quan Âm tân truyện" vô Từ điển văn học (bộ mới). Nhà xuất phiên bản Thế giới, 2004.
• Thanh Lãng, Bảng lược vật dụng văn học tập Việt Nam (Quyển Thượng). Nhà xuất phiên bản Trình bày, Thành Phố Sài Gòn, ko ghi năm xuất phiên bản.
• Phạm Thế Ngũ, Việt Nam văn học tập sử giản ước tân biên (Quyển Trung, đề mục "Truyện Quan Âm Thị Kính"), Quốc học tập tùng thư, Thành Phố Sài Gòn, ko ghi năm xuất phiên bản.
• Trịnh Vân Thanh, Thành ngữ kỳ tích danh nhân kể từ điển (Quyển Hạ), mục kể từ "Thị Kính". Nhà xuất phiên bản Hồn thiêng liêng, Thành Phố Sài Gòn, 1967.

Tư liệu[sửa | sửa mã nguồn]

• Tư vấn kiệt tác Quan Âm Thị Kính
• Oan Thị Mầu và Oan Thị Kính